Tími til kominn að fasteignaverð lækki

Það hefur orðið hrun á Íslandi og tími til kominn að fasteignaverð lækki á landinu í samræmi við það. Í öðrum löndum lækkar fasteignaverð um leið og bólan springur og eftirspurnin eftir fasteignum minnkar. Hér á landi lækkar nafnverð fasteigna lítið sem ekkert en raunverð fasteigna rýrnar með verðbólgunni.

Afleiðingin er að við sitjum uppi með frosinn fasteignamarkað til margra ára meðan beðið er eftir að fasteignaverðið nái markaðsverði í samræmi við eftirspurn. Með þessu áframhaldi fer markaðurinn ekki að taka við sér fyrr en eftir tvö þegar verðið verður búið að rýrna um önnur 20% vegna verðbólgunnar. 

Hversvegna gilda ekki markaðslögmál á þessu landi líkt og í öðrum löndum í kringum okkur? Það væri gaman að fá innlegg frá einhverjum spekingi um það. Mig grunar að hátt hlutfall verðtryggðra lána komi þar við sögu. Einnig hlýtur óvissan sem ríkir í efnahagsmálum að eiga ríkan þátt í frosnum fasteignamarkaði.

Hagsmunaaðilar í fasteignabransanum hafa eins og venjulega reynt að berjast gegn markaðslögmálunum með því að kjafta upp verð á fasteignum.

Vonandi fer nú að koma að eðlilegri nafnverðslækkun fasteigna. Það verður sársaukafullt fyrir alla að horfast í augu staðreyndir en nauðsynlegt eigi að síður.

Verðbólgan mælist 6,6%

Athugasemdir

[Magnús (IP-tala skráð) 26.1.2010 kl. 11:32]

Það að kjafta markað til og frá er partur af markaðslögmálunum. En það er rétt hjá þér að verðtrygging lána er stór þáttur í þessu. Annar þáttur er að bankar (á ekki við um ÍLS) neyta að samþykkja nýja skuldara á lánum nema verð fasteigna sé ákveðið hátt og vextir hækki til samræmis við ný lán.

[Árni Davíðsson, 26.1.2010 kl. 11:47]

Samkvæmt þessu þá eru það (m.a.) bankarnir sem reyna að halda verðinu upp og markaðnum frosnum.

Ég hallast æ meir að því að gjörbreyta þurfi lagaumhverfinu í kringum skuldir og gjaldþrot með því að takmarka veð sem má taka fyrir lánum við það sem lánað er út á. Þannig næðu skuldir ekki út yfir gröf og dauða og ábyrgð á slæmum lánveitingum færðust í auknum mæli á lánveitendur. Það mundi þýða að þeir yrðu miklu tregari til að lána fólki hátt hlutfall af andvirði fasteigna og bíla og svo framvegis því lántakandinn gæti bara mætt með lyklana og skilað lánveitendanum dótinu og verið laus allra mála.

[Magnús (IP-tala skráð) 26.1.2010 kl. 15:52]

Já, bankar geta ekki látið markaðinn síga vegna þess að þá þurfa þeir að byrja að afskrifa lánin og verða aftur gjaldþrota. Þeir verða að halda verðinu í hæfilegri hæð og frosinn markaður hentar þeim því vel eins og er. 

Alveg rétt hjá þér, þetta með lagaumhverfið en það er að mörgu að hyggja, t.d.

• Veðhlutfall lækkar sem setur pressu á 1. málsgrein.
• Verð sem hlutfall af byggingarkostnaði má ekki lækka frá því sem nú er þar sem það mun ganga endanlega frá byggingariðnaðinum. 

Þetta er nefnilega ekki bara svart og hvítt eða eitt pennastrik en ég er sammála þér með það að það þarf að laga lagaumhverfið og þegar lánað er gegn veði á það að duga, annað er fáránlegt.